روغن هیدرولیک چیست ؟
روغن هیدرولیک یکی از پرمصرف‌ترین روغن ها در صنعت می‌باشد ، به همین علت با توجه به کارایی گوناگون و شرایط کاری متنوع ، این روغن از تنوع بالایی برخوردار است.
معمولا روغن هیدرولیک در انواع سیستم های هیدرولیک از جمله تجهیزات هیدرولیکیِ استاتیک و داینامیکِ ، ماشین آلات راه سازی و ساختمان ، انواع کمپرسور، جعبه دنده های بسته ، یاتاقان ها و … در محدوده دمایی متغیر و گسترده که توسط سازنده توصیه شده استفاده میشود.
وظایف روغن در سیستم هیدرولیک
روغن هیدرولیک در سیستم هیدرولیک ، نقش انتقال نیرو و روانکاری را دارد ؛ و در صورت بی کیفیت بودن روغن امکان خرابی سیستم هیدرولیک وجود دارد . در مجموع شرح وظایف روغن هیدرولیک ، روانکاری، انتقال نیرو، کاهش اصطکاک و سایش، محافظت از زنگ‌زدگی اجزای سیستم. برای افزایش سطح محافظت روغن هیدرولیک در برابر سایش، خوردگی و اصطکاک، معمولا به آن افزودنی هایی اضافه می کنند. این نوع افرودنی ها معمولا چند منظوره می باشند و مقدار آنها در روغن هیدرولیک نباید به هر دلیلی کاهش یابد. تغییرات در روغن هیدرولیک از جمله تیره شدن یا مات شدن ظاهری رنگ ، بوی سوختگی روغن، کف کردن و همچنین تغییرات در ویسکوزیته (غلظت)آن به این معنی است که باید روغن عوض شود .
خصوصیات های یک روغن هیدرولیک با کیفیت:
- قابلیت روانکاری بسیار بالا برای جلوگیری از خوردگی و اصطکاک اجزای متحرکی که روی هم ساییده می شوند ( روغن بایستی در هر دما و فشاری این خصوصیت را حفظ کند).
- در اثر وجود اکسیژن ، روغن نباید تشکیل لجن(وقتی روغن دیگر خاصیت خود را از دست می دهد و سفت و چسبنده میشود به اصلاح می‌گویند تبدیل به لجن شده) بدهد.
- از لحاظ شیمیایی ترکیب روغن بایستی پایدار باشد و این ویژگی در رنج دمایی و فشاری متغییر، تغییر نکند.
- تغییرات غلظت در اثر تغییر دما باید حد الامکان کم باشد به بیانی دیگر روغن هیدرولیک بایستی غلظت ثابتی داشته باشد
انتخاب غلظت مناسب برای روغن هیدرولیک به نوع روغن هیدرولیک بستگی دارد. در مجموع می‌توان گفت هر چه میزان غلظت بالا باشد بهتر است. به این دلیل که اتلافات اصطکاکی بسیار ناچیز بوده و اعمال کنترلی با بالاترین دقت انجام خواهد گرفت. اگرچه غلظت کم ممکن است سبب افزایش نشتی و کاهش قابلیت روانکاری روغن شود ولی در مجموع به دلیل ایجاد افت فشار کمتر در خط لوله، روغن‌های با غلظت بالا ترجیح داده می‌شوند
نگهداری روغن هیدرولیک
1. از ورود آب به جک جلوگیری کنید
آب اکثرا به صورت چگالش( تبدیل حالت مواد از بخار به مایع را چگالش می‌گویند ) به سیستم هیدرولیک وارد شود، به ویژه اگر تغییرات دمایی وجود داشته باشد. با این وجود، آب خاصیت روانکاری روغن هیدرولیک را کاهش می دهد. همچنین خطر خوردگی نیز بیشتر میشود . اگر شک دارید که در مخزن هیدرولیک شما، آب وجود دارد یا نه، بنابراین ارزش آن را دارد که مخزن را تخلیه کنید. از آنجا که آب زیر روغن قرار می گیرد، در بسیاری از مخازن یک شاخه خروجی زهکشی در پایین خود دارند که می توانید آب را از آن سمت، تخلیه کنید. گاهی اوقات، ممکن است لازم باشد روغن را هم کلاً عوض کنید.
برای پیشگیری از مشکلات ورود آب یا تراکم در انواع جک های روغنی اقدامات زیر را انجام دهید:
- اگر مشکوک به وجود آب در سیستم های هیدرولیکی هستید – سعی کنید آب را از مخزن روغن هیدرولیک تخلیه کنید.
- روغن را بررسی کنید؛ اگر شیری رنگ به نظر می رسد، عمدتاً به معنای وجود آب در مخزن است.
- در حالت ایده آل، سیستم را با یک فیلتر با یک کارتریج خشک کن تنظیم کنید تا آب از مخزن خارج شود .
- هرگز قطعات حساس را در سیستم هیدرولیک، تحت فشار قرار ندهید.
2. از ورود ذرات و الودگی ها به جک خودداری کنید
جلوگیری از ورود آلودگی و ذرات به سیستم هیدرولیک بسیار حائز اهمیت می‌باشد، زیرا ذرات می توانند به سرعت، خطر سایش و توقف عملکرد سیستم هیدرولیکی را افزایش دهند. همیشه سعی کنید روغن هیدرولیک را تا حد ممکن تمیز نگه دارید تا از تعمیرات پرهزینه پیشگیری کنید.
از آنجایی که تمام سیستم های هیدرولیک حاوی مقداری ذرات هستند (ممکن است از بیرون مخزن به داخل راه پیدا کنند یا در اثر سایش در سیستم تولید شوند)، از فیلترهای روغن برای فیلتر کردن مداوم سیستم در حین کار، استفاده می شود.
از فیلترها اغلب استفاده می شود که نه تنها با تراکم مقابله کنند بلکه به جلوگیری از ورود ذرات گرد و غبار و غیره نیز کمک می کند. به خاطر داشته باشید که نگهداری از فیلتر هم ضروری است، به عنوان مثال، فیلتر را بررسی کنید و طبق توصیه، آنها را تعویض کنید. تجزیه روغن هیدرولیک، یکی دیگر از راهکارهای مراقبت از وضعیت مایع هیدرولیک و رسیدگی به آن است. این کار نشان می دهد که آیا روغن سیستم، تمیز است و آن طور که باید کار می کند یا زمان تعویض آن فرا رسیده است.
برای پیشگیری از ورود آلودگی و ذرات به سیستم های هیدرولیکی به شیوه زیر اقدام کنید:
- همیشه موقع پر کردن و استفاده از روغن هیدرولیک، از تمیز بودن مخزن اطمینان حاصل کنید.
- هنگام پر کردن مخزن ، از ظروف تمیز استفاده کنید.
- در حالت ایده آل، از فیلتر استفاده کنید.
- محل هایی که با پر کردن سیستم در ارتباط است را با دقت تمیز کنید.
- همچنین موقع تعویض شیلنگ یا تعمیر سیستم هیدرولیک، تمیز بودن را فراموش نکنید.
- مراقب فیلترهای سیستم هیدرولیک باشید و از سالم بودن آنها اطمینان حاصل فرمایید .
3. از تغییر فشار و دما در سیستم های هیدرولیک جلوگیری کنید
تغییرات فشار در سیستم هیدرولیک می تواند باعث ایجاد حباب های هوای آزاد شود و قابلیت اطمینان در عملکرد سیستم را کاهش می دهد. در فشار کم، این حباب های هوا می توانند منجر به ایجاد حفره و اثر دیزلی شوند و روغن هیدرولیک را خراب کنند. افت فشار در سیستم هیدرولیک همچنین می تواند گرما تولید کند که باعث کاهش عمر مایع می شود.
اگر روغن هیدرولیک دارای غلظت بیش از حد باشد، اگر لوله مکش پمپ، ابعاد کوچک داشته باشد، یا اگر پمپ نسبت به مخزن هیدرولیک خیلی بالا باشد، فشار کم می تواند ایجاد شود.
برای پیشگیری از تغییر فشار و دما در سیستم هیدرولیکی به این شیوه عمل کنید:
- لوله مکش، واشرها و کوپلینگ ها و … را مهر و موم کنید.
- چک کنید که سطح روغن هیدرولیک در مخزن، خیلی کم نباشد.
- موقعیت مخزن را در رابطه با پمپ چک کنید مخزن روغن باید بالاتر از پمپ باشد.
- از روغن بیشتر از حد نیاز استفاده نکنید.
- از اندازه صحیح لوله مکش اطمینان حاصل کنید.
- سوپاپ سر ریز را بررسی کنید.
- برای اطمینان از وضعیت و کیفیت سیستم، روغن هیدرولیک و فیلترها را بررسی کنید.
